Op 18 juni benoemen we het Grote Kantoor van DSM (voormalig Gist en later Gist-Brocades) tot Nationaal Chemisch Erfgoed van Nederland. ‘De Gist’ heeft in de jaren 40 een belangrijke rol gespeeld in het optimaliseren van penicillineproductie.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog luisterden medewerkers van ‘De Gist’ in het geheim naar de BBC en hoorden over penicilline. Vervolgens werkten ze onder de schuilnaam Bacinol aan een eigen schimmelkweek en werd in 1945 in Delft de eerste zuivere penicilline geproduceerd. In de volgende 35 jaar vergrootten ze de productie met een factor vijfduizend. Dit bereikte men op drie manieren:
- Het selecteren van de meest geschikte schimmelstammen met de hoogste product yield
- Toevoegen van voedingsstoffen waardoor de schimmel meer penicilline produceert
- De procesomstandigheden optimaliseren waardoor er meer schimmel per kubieke meter in de reactoren kan groeien.
Eigenlijk hebben we het over een molecuulspectrum van de maand. De exacte werking van penicilline hangt namelijk af van de restgroep “R”, die kan variëren van smal (klein) tot breed (groot). Penicilline G, ofwel benzylpenicilline, is de bekendste variant en valt in de categorie smalspectrum .
Cruciaal onderdeel van penicilline is de zogenaamde β-lactam ring. Deze ring zorg voor remming van het enzym DD-transpeptidase in de bacterie door aan het enzym te binden. DD-transpeptidase katalyseert de reactie van het polymeer peptidoglycaan, wat een belangrijk onderdeel is van de bacteriële celwand. Door penicilline kan de celwand niet goed opgebouwd worden en zal de bacterie sterven.
Benieuwd geworden naar deze historische plek? Kom dan naar onze Meet & Greet op 18 juni 2019.
