Over Tatoeage inkt en metingen van daarin aanwezige stoffen

Tatoeage inkt en metingen van daarin aanwezige stoffen

Avondlezing door ing. Durk Schakel georganiseerd door de Groningse Chemische Kring.

Samenvatting
Het zetten van een tatoeage, waarbij inkt in de huid wordt geïnjecteerd, is al duizenden jaren een trend. Niet alleen ter decoratie, maar ook voor therapeutische en rituele doeleinden. Vandaag de dag zie je op de tv veel bekende artiesten en sporters met uiteenlopende decoraties waarbij soms een groot deel van een lichaamsdeel volledig is versierd. Maar is dat nu allemaal wel zo goed voor de gezondheid? Welke chemische stoffen injecteer je nu in de huid en hoe gevaarlijk zijn die dan? De NVWA richt zich al jaren op de veiligheid van tatoeage inkten gelet op de gezondheid van de consument. In samenwerking met de GGD worden tatoeage shops gecontroleerd op hygiënische aspecten en worden inkten chemisch en microbiologisch onderzocht. Hierbij wordt gekeken naar die stoffen waarvoor ook regelgeving is en waarop de overheid dus kan handhaven. Zowel de zware metalen, azo kleurstoffen als polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) staan genoemd in de ResAp 2008 die gelinkt is aan de cosmetica wetgeving. Om te kunnen handhaven op een overtreding van de wet is een betrouwbare en gevalideerde analysemethode noodzakelijk. Op dit moment zijn er nog geen Europees geharmoniseerde analysemethoden, maar daar wordt hard aan gewerkt.

De NVWA heeft voor zowel de zware metalen, azo kleurstoffen als de PAK’s een gevalideerde analysemethode. In eerste instantie werd het hele kleurenscala gecontroleerd, maar al snel bleek dat met name de fellere kleuren (rood, geel, oranje, groen en blauw) veelal pigmenten bevatten waaruit primaire aromatische amines kunnen ontstaan. Daarnaast zijn het met name de zwarte inkten waarin PAK’s kunnen worden aangetroffen. Toch blijven er altijd discussies ontstaan over sommige stoffen, hoe ze te bepalen of het resultaat te interpreteren. Oplosbaar koper en barium, hoe bepaal je dat dan? Wat is de geaccepteerde concentratie van nikkel? Wat zijn de beste meetomstandigheden om een azo kleurstof af te breken tot de primaire amines? Hoe ga je om met de aanwezigheid van actief kool bij het bepalen van PAK’s?

Analytische uitdagingen en Europese harmonisatie kunnen tot een uniform beeld leiden over de veiligheid van tatoeage inkten. Of de consument daar op zit te wachten is de vraag.

Loopbaan Durk J. Schakel
Na de opleiding HBO analytische chemie in 1992 als analist begonnen bij de Keuringdienst van Waren (KvW) in Leeuwarden. Begonnen met het onderzoeken van Food en om die reden in de avonduren nog een HBO levensmiddelentechnologie afgerond. Na vele naamsveranderingen van de organisatie via senior analist, analytisch medewerker nu als wetenschappelijk medewerker werkzaam bij de NVWA bij het Chemisch en Microbiologisch Productveiligheid Lab in Groningen. Hier houdt hij zich bezig met analytisch inhoudelijk advies voor het jaarplan, kwaliteitszorg, participatie in nationale en internationale werkgroepen, geven van trainingen en binnenhalen van opdrachten van andere overheden in binnen- en buitenland. Tijdens de 26 jaar bij deze overheidsorganisatie is veel ervaring opgedaan in het analytisch blikveld van cosmetica, textiel, food contact materialen, speelgoed, biociden, huishoudchemicaliën en tatoeage inkten. Naast het werk is hij een vader van een zoon (21 jaar) en twee dochters (19 en 15), is actief beoefenaar van voetbal en volleybal en loopt in zijn vrije tijd graag door de natuur om zijn passie voor vlinders op de gevoelige plaat vast te leggen.

Introducé(e)s zijn van harte welkom.

Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar gck@kncv.nl.